Phát hiện hóa thạch răng loài vượn khổng lồ thời tiền sử tại Thanh Hóa

Nghiên cứu này được thực hiện bởi các chuyên gia từ Viện Cổ sinh vật học, Viện Hàn lâm Khoa học Nga và Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga. Đội ngũ nghiên cứu gồm các nhà khoa học Lê Xuân Đắc, Mashchenko E.N và đồng nghiệp.

Từ năm 2020 đến 2022, các nhà khoa học đã tiến hành khảo sát tại hang Làng Tráng, thuộc thị trấn Cành Nàng, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa. Trong quá trình này, họ đã thu thập các di tích cổ sinh vật và phân tích chúng, kết quả là phát hiện hai mẫu răng thuộc loài vượn khổng lồ (Gigantopithecus blacki). Đây là những mẫu duy nhất từ thời kỳ Pleistocene của Việt Nam và cũng là những mẫu răng mới nhất được ghi nhận từ các loài đã tuyệt chủng (khoảng 125 nghìn năm trước).

Các nhà khoa học đã nghiên cứu đặc điểm hình thái và kích thước của những mẫu răng này, so sánh chúng với răng của loài vượn khổng lồ – G. blacki và thấy sự tương đồng về độ dày men răng, kích thước và hình dạng của chân răng. Các dấu vết xước và rỗ nhỏ trên bề mặt men răng là đặc điểm đặc trưng cho răng của các loài linh trưởng.

Loài G. blacki có mối quan hệ gần với đuờng ươi, đây là loài có kích thước lớn nhất trong nhóm linh trưởng, với trọng lượng cơ thể từ 200 đến 300 kg. Vượn khổng lồ từng sống lang thang trong rừng Đông Nam Á trước khi tuyệt chủng hàng trăm nghìn năm trước. Mặc dù vậy, hóa thạch của loài này rất hiếm và khó tìm thấy. Trước đây, các hóa thạch của vượn khổng lồ thường chỉ là các mảnh răng và xương hàm, được tìm thấy trong tầng đất Pleistocene của các hang động đá vôi ở miền Nam Trung Quốc. Tại miền bắc Việt Nam và Bắc Thái Lan cũng đã tìm thấy một số răng đơn lẻ. Còn ở đảo Java, Indonesia, cũng có mảnh xương hàm dưới của một con khỉ khổng lồ, tương tự G. blacki.

Các nhà khoa học tin rằng những mẫu di tích cổ sinh vật tại hang Làng Tráng là một trong những hóa thạch vượn khổng lồ mới nhất còn lại, giúp hiểu rõ hơn về sự phân bố địa lý và thời tầng của loài này.

Tại hang Làng Tráng, ngoài việc phát hiện răng vượn khổng lồ, còn có 41 loài động vật thuộc nhiều đơn vị phân loại khác nhau. Đây là một tài liệu quý giá giúp phân tích môi trường sống cổ sinh và đa dạng sinh học của khu vực này.