Một nghiên cứu mới từ Đại học Nam California cho thấy tiếp xúc lâu dài với nhiệt độ cực cao có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa ở cấp độ sinh học.
Những người thường xuyên sống trong môi trường trên 32,2°C có nguy cơ già đi nhanh hơn và dễ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác. Vậy cơ chế nào khiến nắng nóng gây lão hóa và ai là nhóm đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất?
Chúng ta đều biết rằng thời tiết nóng bức có thể gây khó chịu, mệt mỏi và thậm chí nguy hiểm. Nhưng mới đây, một nghiên cứu đã tiết lộ một sự thật đáng lo ngại: nhiệt độ cực cao có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa. Theo các nhà khoa học, việc tiếp xúc lâu dài với thời tiết nóng có thể tăng tốc độ lão hóa sinh học, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác cũng như nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Sự liên kết giữa nhiệt độ cực cao và lão hóa
Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học Nam California thực hiện đã phân tích tác động của nhiệt độ cao lên quá trình lão hóa ở cấp độ sinh học. Để làm điều này, họ sử dụng đồng hồ epigenetic, một phương pháp theo dõi các thay đổi hóa học trong DNA – vốn có liên quan trực tiếp đến lão hóa.
Các nhà nghiên cứu đã thu thập và phân tích mẫu máu từ 3.600 người cao tuổi trên khắp nước Mỹ. Kết quả cho thấy, những người sống trong điều kiện nhiệt độ từ 32,2°C (90°F) trở lên trong khoảng 200 ngày mỗi năm liên tục trong 6 năm có độ tuổi sinh học tăng thêm đến 3,5 tháng so với những người sống ở khu vực mát mẻ hơn.
Nói cách khác, cơ thể của những người tiếp xúc thường xuyên với nhiệt độ cao bị lão hóa nhanh hơn ở cấp độ tế bào.
Tại sao nóng quá lại khiến chúng ta già đi nhanh hơn?
Cơ thể phản ứng với nhiệt độ cao theo nhiều cách khác nhau. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cực đoan trong thời gian dài, chúng ta dễ bị mất nước, viêm nhiễm tăng cao và căng thẳng oxy hóa – những yếu tố có thể gây tổn thương tế bào.
Những tổn thương này ảnh hưởng trực tiếp đến DNA methylation, một quá trình quan trọng trong lão hóa epigenetic, tác động đến cách các gen hoạt động theo thời gian. Chính sự thay đổi này khiến cơ thể già hơn so với tuổi thực.
Ai dễ bị ảnh hưởng nhất?
Không phải ai cũng bị tác động giống nhau bởi nhiệt độ cao. Các yếu tố như khả năng tiếp cận điều hòa không khí, thời gian tiếp xúc với môi trường ngoài trời và lối sống có thể ảnh hưởng đến tốc độ lão hóa do nhiệt.
Mặc dù nghiên cứu đã kiểm soát các yếu tố như tuổi tác, chủng tộc, thu nhập, béo phì, hút thuốc và sử dụng rượu, nhưng chưa tính đến thói quen làm mát cá nhân hoặc cách mỗi người đối phó với nhiệt độ cao. Ngoài ra, mặc dù nghiên cứu chủ yếu tập trung vào nhóm người cao tuổi, nhưng các chuyên gia cho rằng những người trẻ tuổi cũng có thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận liệu hiện tượng này có xảy ra trên mọi lứa tuổi hay không.
Nhiệt độ cao – một mối nguy hiểm tiềm tàng cho sức khỏe
Khi biến đổi khí hậu làm gia tăng các đợt nắng nóng cực đoan, những phát hiện này càng trở nên đáng báo động. Việc tiếp xúc với nhiệt độ cao trong thời gian dài không chỉ gây mất nước, sốc nhiệt mà còn có thể tác động lâu dài đến sức khỏe tổng thể và tốc độ lão hóa.
Mặc dù chưa có giải pháp cụ thể để ngăn chặn tác động này, nhưng một số biện pháp như hạn chế tiếp xúc với nắng nóng, sử dụng quạt hoặc điều hòa không khí, giữ cơ thể đủ nước và điều chỉnh lối sống lành mạnh có thể giúp giảm bớt rủi ro.
Vậy nếu bạn vẫn nghĩ rằng nhiệt độ cao chỉ đơn thuần gây khó chịu, hãy suy nghĩ lại. Có thể bạn đang già đi nhanh hơn mỗi khi trải qua một đợt nắng nóng kéo dài!
