Bạn có chắc miếng rửa bát trong nhà bếp của mình thực sự sạch? Theo nghiên cứu, mỗi centimet vuông của nó có thể chứa tới 54 tỷ vi khuẩn, ngang với vi khuẩn trong… phân người! Đây chính là “thiên đường” của vi khuẩn, nơi chúng sinh sôi nhờ độ ẩm, thức ăn thừa và cấu trúc xốp lý tưởng. Xà phòng không thể tiêu diệt hết chúng, và nếu không vệ sinh đúng cách, miếng rửa bát có thể trở thành nguồn lây nhiễm vi khuẩn nguy hiểm. Vậy làm sao để giữ bếp sạch mà không biến miếng rửa bát thành ổ vi khuẩn? Hãy cùng tìm hiểu!
Bạn không đọc nhầm đâu.
Nếu vi khuẩn biết nói và có một phóng viên hỏi: “Bạn thích sống ở đâu nhất?”, rất có thể, chúng sẽ đồng thanh đáp: “Trên miếng rửa bát của con người!”
Thiên đường của vi khuẩn – ngay trong bồn rửa nhà bạn
Vi khuẩn là sinh vật có khả năng thích nghi với môi trường khắc nghiệt: từ miệng núi lửa, sa mạc, băng vĩnh cửu đến đáy đại dương. Nhưng chúng chẳng cần đi xa như vậy – vì ngay trong căn bếp của bạn, một “ốc đảo lý tưởng” đang chờ sẵn: miếng rửa bát.
Theo một nghiên cứu của giáo sư Markus Egert, nhà vi sinh vật học tại Đại học Furtwangen (Đức), trên miếng rửa bát có thể tồn tại tới 362 loài vi sinh vật khác nhau, với mật độ lên tới 54 tỷ cá thể/cm².
Vì sao lại như vậy?
Miếng rửa bát cung cấp tất cả điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi:
- Môi trường ẩm ướt, ấm áp
- Nhiều mẩu thức ăn thừa – nguồn dinh dưỡng dồi dào
- Vô số khe rãnh và lỗ nhỏ – nơi cư trú hoàn hảo cho từng “cộng đồng vi sinh vật”
Một mô phỏng của giáo sư Lingchong You tại Đại học Duke (Mỹ) cho thấy: càng nhiều khe hở, miếng rửa bát càng chứa nhiều loại vi khuẩn. Giống như con người, vi khuẩn cũng có “tính cách” – có loài thích sống một mình, có loài thích quần tụ. Và miếng rửa bát có đủ không gian để tất cả cùng “vui vẻ chung sống”.
Xà phòng không giết được tất cả
Dù bạn đã giặt miếng rửa bát với xà phòng hay nước tẩy, vi khuẩn vẫn sống sót và có thể tiến hóa mạnh hơn.
Egert đã giải trình tự gene của các vi khuẩn phổ biến trên miếng rửa bát, và phát hiện: 5 trong số 10 loài có họ hàng gần với vi khuẩn gây bệnh ở người có hệ miễn dịch yếu, như E. coli, Salmonella, Campylobacter…
Nếu bạn dùng miếng rửa bát cho cả việc rửa thớt, dao sơ chế đồ sống – rồi tiếp tục dùng nó để rửa bát ăn, vi khuẩn hoàn toàn có thể lây nhiễm ngược lại. Chúng là nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm, đặc biệt nguy hiểm với người già, trẻ nhỏ và người bệnh.
Giải pháp nào an toàn hơn?
Theo chuyên gia an toàn thực phẩm Jennifer Quinlan (Đại học Prairie View A&M), bạn nên:
- Thay miếng rửa bát mỗi tuần
- Khử trùng hàng ngày bằng 1 trong 2 cách:
- Cho vào lò vi sóng quay 1 phút (đến khi bốc hơi nước)
- Đặt vào máy rửa bát cùng chu trình rửa
Ngoài ra, vắt thật kiệt nước sau mỗi lần sử dụng, phơi nơi khô ráo, và loại bỏ sạch vụn thức ăn – vì ẩm và thức ăn là nguồn sống của vi khuẩn.
Một gợi ý khác đến từ chính Egert: Hãy dùng bàn chải rửa bát thay vì miếng bọt biển. Theo nghiên cứu năm 2022 của Viện Thực phẩm Na Uy (Nofima), bàn chải khô nhanh, không giữ nước, và chứa ít vi khuẩn hơn hẳn.
“Tại nhà riêng, tôi không bao giờ dùng miếng rửa bát. Bàn chải là lựa chọn hợp lý hơn rất nhiều,” Egert chia sẻ.
Miếng rửa bát – vật dụng quen thuộc trong bếp – có thể là ổ vi khuẩn nguy hiểm nếu không được vệ sinh đúng cách. Hãy cẩn thận với chính những thứ bạn nghĩ là đang làm sạch cho mình.
