Mastodon là gì?

Mastodon là một mạng xã hội phi tập trung nổi lên sau khi Twitter gặp nhiều bất ổn trong thời gian gần đây.

Mạng xã hội phi tập trung Mastodon là gì?

Mastodon là một nền tảng truyền thông xã hội mã nguồn mở và phi tập trung được giới thiệu vào năm 2016 bởi Eugen Rochko, một nhà phát triển phần mềm. Mastodon mô tả chính mình như một “nền tảng truyền thông xã hội miễn phí mã nguồn mở” với mục tiêu là cung cấp “một giải pháp thay thế khả thi cho Twitter.” Tên của nền tảng này được đặt theo tên một họ hàng của voi ma mút và voi đã tuyệt chủng.

Mastodon được phát triển bởi Mastodon gGmbH, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Đức dưới sự lãnh đạo của Eugen Rochko. Điều đặc biệt là Mastodon là một dự án mã nguồn mở, điều này có nghĩa rằng mã nguồn gốc của nó là công khai và có thể được phân phối lại và sửa đổi bởi bất kỳ ai. Cộng đồng có thể đóng góp vào phát triển của Mastodon bằng cách tìm và khắc phục lỗi, thêm tính năng mới và dịch giao diện của nó sang các ngôn ngữ khác.

Mastodon và Twitter: Những Điểm Giống và Khác Biệt

Mastodon và Twitter, mặc dù có một số tương đồng, nhưng cũng khác nhau ở nhiều khía cạnh:

1. Sự Tích Hợp Mạng Xã Hội

• Twitter: Twitter là mạng xã hội độc đáo, nơi mọi người đăng ký và chia sẻ nội dung trên nền một trang web duy nhất.
• Mastodon: Mastodon là một phần của mạng Fediverse, một hệ thống gồm nhiều máy chủ (hoặc mạng xã hội) được liên kết với nhau, nhưng thuộc sở hữu của các cá nhân hoặc nhóm khác nhau.

2. Quảng Cáo

• Twitter: Twitter hiển thị quảng cáo và tạo lợi nhuận từ đó.
• Mastodon: Mastodon không có quảng cáo. Nó phần lớn được tài trợ từ cộng đồng và các máy chủ thường được duy trì bởi người sử dụng.

3. Trình Bày Bài Đăng

• Twitter: Twitter sắp xếp bài đăng dựa trên thuật toán.
• Mastodon: Mastodon trình bày bài đăng theo thứ tự thời gian, giống như một luồng thời gian truyền thống.

4. Tính Chất Của Máy Chủ

• Twitter: Twitter là một máy chủ duy nhất và quyết định của công ty.
• Mastodon: Mastodon cho phép một loạt máy chủ độc lập với quyền kiểm soát riêng. Các máy chủ này có thể quyết định cách tương tác với nhau và với máy chủ khác.

5. Kiểm Duyệt Nội Dung

• Twitter: Twitter quản lý kiểm duyệt nội dung và áp dụng quy tắc của họ.
• Mastodon: Mastodon không có khả năng kiểm duyệt người dùng hoặc quy định nội dung. Tuy nhiên, các máy chủ có quyền quyết định cách họ kiểm duyệt nội dung trên máy chủ của họ.

6. Bảo Mật

• Mastodon: Mastodon được cho là bảo mật hơn so với Twitter, đặc biệt khi người dùng sử dụng cùng một máy chủ.
• Twitter: Không có thông tin cụ thể về mức độ bảo mật.

7. Tính Năng Tìm Kiếm

• Twitter: Twitter hỗ trợ tính năng quét danh bạ và đề xuất theo dõi.
• Mastodon: Mastodon không hỗ trợ tính năng này. Thay vào đó, người dùng có thể tìm kiếm theo từ khóa (#) để khám phá nội dung.

8. Danh Sách Theo Dõi

• Twitter: Danh sách theo dõi trên Twitter là riêng tư cho người dùng.
• Mastodon: Nếu người dùng sử dụng cùng một máy chủ, họ có thể truy cập danh sách theo dõi và được theo dõi của nhau.

Mặc dù cả hai có giao diện và tính năng giống Twitter, quá trình đăng ký trên Mastodon có thể phức tạp hơn và đòi hỏi người dùng phải chọn một máy chủ cố định cho tài khoản của họ. Điều này có thể giúp cải thiện tính bảo mật trên Mastodon.

Mastodon cũng gặp nhiều vấn đề không kém Twitter

Mastodon đang phải đối mặt với một loạt biến đổi và sự ảnh hưởng của Elon Musk trong việc cấm các hoạt động trên các nền tảng liên kết đối thủ. Facebook, Instagram, Mastodon, Truth Social, Tribel, Nostr và Post đều chịu ảnh hưởng từ quyết định này.

Tuy nhiên, Mastodon vẫn giữ được sự ủng hộ từ cộng đồng của riêng mình. Mozilla, nhà phát triển nổi tiếng của trình duyệt Firefox, đã quyết định tham gia vào cuộc chơi này. Họ thông báo rằng sẽ triển khai một máy chủ trên nền tảng Mastodon.

Với tư duy phi tập trung tương tự như hướng phát triển của Mastodon, Steve Teixeira, Giám đốc Sản phẩm của Mozilla, nói: “Chúng ta đang trải qua hậu quả của 20 năm phát triển mạng xã hội tập trung dưới sự kiểm soát độc quyền của các tập đoàn lớn. Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng mạng xã hội bền vững, có khả năng tự quản lý và phát triển độc lập mạnh mẽ, không phụ thuộc vào các tập đoàn công nghệ.

Một điểm mạnh khác khiến Mastodon được đánh giá cao trong cộng đồng công nghệ là việc hỗ trợ Activity Pub. Đây là công nghệ cho phép các dịch vụ như chia sẻ ảnh, podcast và mạng xã hội chia sẻ nội dung với nhau, tạo ra tính tương tác đa nền tảng trên Mastodon để nâng cao trải nghiệm của người dùng.

Tumblr, một nền tảng được thành lập sau Twitter và trước đây thuộc sở hữu của Yahoo! và Verizon trước khi được bán cho Automattic của WordPress, cũng đang chuẩn bị hỗ trợ công nghệ này trong tương lai gần, theo Matt Mullenwegg, người sáng lập của Tumblr. Tumblr cũng đang “giải quyết một số vấn đề,” nhưng có vẻ như họ sẽ “học hỏi” từ Mastodon – bổ sung khả năng tương tác đa nền tảng và hỗ trợ ActivityPub ngay khi có cơ hội.