Với chiều dài lên đến 3,7 mét và ngoại hình như bước ra từ phim viễn tưởng, cua nhện Nhật Bản là loài giáp xác lớn nhất đại dương. Dù sở hữu vóc dáng đáng sợ, sinh vật này lại hoàn toàn vô hại với con người và đóng vai trò quan trọng trong việc làm sạch đáy biển. Cùng khám phá vòng đời kỳ lạ, thói quen ăn uống thú vị và lý do vì sao loài cua khổng lồ này cần được bảo vệ trước nguy cơ bị khai thác quá mức.
Với đôi chân dài ngoằng như que tăm và lớp vỏ cứng chắc như giáp sắt, loài cua khổng lồ này trông chẳng khác gì sinh vật ngoài hành tinh bước ra từ phim khoa học viễn tưởng. Thế nhưng, nó lại đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển.
Sinh sống ở đâu?
Cua nhện Nhật Bản thường sống ở vùng đáy biển nhiều đá ven bờ Nhật Bản. Khác với nhiều loài cua khác, chúng dành phần lớn cuộc đời dưới vùng nước sâu, chỉ bơi lên vùng nước nông vào mùa sinh sản.
Loài cua lớn nhất thế giới
Tên khoa học của cua nhện Nhật Bản là Macrocheira kaempferi, nổi tiếng vì kích thước khổng lồ.
Ở những con đực, đôi càng trước có thể vươn dài tới hơn 3,7 mét tính từ đầu càng bên này sang đầu càng bên kia. Các chân đi bộ thì ngắn hơn một chút – nhưng vẫn dài hơn nhiều so với các loài cua khác.
Điều thú vị là ở con cái, càng lại ngắn hơn so với các chân còn lại.
Một người khổng lồ hiền lành
Mặc dù kích thước gây choáng ngợp, nhưng cua nhện Nhật Bản không phải là kẻ săn mồi hung hãn. Chúng chủ yếu ăn xác chết của sinh vật khác, thực vật dưới nước, các loài thân mềm và những loài giáp xác nhỏ.
Nhờ vóc dáng lớn, chúng ít khi bị kẻ thù tấn công. Tuy vậy, cua vẫn có kỹ năng ngụy trang cực đỉnh, thường tự phủ lên mình bằng các mảnh bọt biển, vỏ sò hay đá sỏi để ẩn mình dưới đáy biển.
Vòng đời: Từ ấu trùng nhỏ bé đến cua khổng lồ
Cua nhện Nhật Bản khởi đầu là những quả trứng nhỏ bám ở chân sau của con mẹ.
Sau khi nở, chúng trở thành ấu trùng trôi nổi trong đại dương, dễ bị cá lớn hoặc dòng chảy cuốn đi. Khi lớn dần, chúng phải lột xác nhiều lần – tức thay lớp vỏ cứng cũ để phát triển cơ thể.
Khi còn nhỏ, cua nhện trông rất khác với hình dáng trưởng thành: chân ngắn, thân tròn trịa, nhìn khá giống cua thường. Chỉ đến khi trưởng thành, chúng mới có dáng vẻ đặc trưng với chân dài ngoằng và kích thước “khủng”.
Chế độ ăn uống của cua nhện Nhật Bản
Loài cua này chủ yếu sống kiểu “dọn rác” dưới đáy biển, chuyên ăn xác động vật và thực vật mục.
Nhưng chúng cũng có thể sử dụng càng khỏe để cạy vỏ và bắt các loài như tôm, sò, ốc… Chế độ ăn này không chỉ giúp chúng sống sót mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn cân bằng hệ sinh thái biển.
Tuy nhiên, vì thịt cua nhện được xem là món đặc sản cao cấp ở Nhật Bản, nên việc đánh bắt quá mức đang khiến loài này đứng trước nguy cơ giảm số lượng, dẫn đến lo ngại về bảo tồn.
Có thể gặp cua nhện Nhật Bản ở đâu?
Nếu muốn ngắm nhìn cua nhện khổng lồ ngoài đời thực mà không phải lặn xuống biển sâu, bạn có thể tìm đến các thủy cung.
Ví dụ như Georgia Aquarium ở Mỹ và nhiều thủy cung khác trên thế giới đều có khu trưng bày loài cua độc đáo này. Tại đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng mà còn học hỏi thêm về cấu tạo, hành vi và vai trò của chúng trong đại dương.