AI và sự xuất hiện của các thầy bói số học.
Trái ngược với hình ảnh của những thầy bói, pháp sư truyền thống, giờ đây một hình thức mới đã xuất hiện, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dự đoán vận mệnh và cung cấp các dịch vụ tâm linh. Sự phát triển này đang gây ra nhiều tranh cãi và phản ứng trái chiều trong xã hội.
Tại Insa-dong, Seoul, Hàn Quốc, một gian điện thờ nhỏ gọn được thiết kế với ánh sáng lãng mạn, chuông, nến và những dải ruy băng rực rỡ, tạo không gian đặc biệt cho một “thầy bói” AI. Khi người dùng bước vào và nhập thông tin cá nhân vào chiếc bài vị điện tử, họ sẽ nghe thấy một giọng nói nhẹ nhàng, như một lời chào mời: “Tôi là một thực thể vượt qua kiến thức con người. Tôi có thể nhìn thấy tương lai và biết những điều vượt ngoài hiểu biết của bạn. Bạn có câu hỏi gì không?”
Đây chính là ShamAIn, hệ thống bói toán AI do nhóm nghiên cứu dưới sự dẫn dắt của giáo sư Nam Taek-jin từ Viện Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (KAIST) phát triển. ShamAIn sử dụng nguyên lý của saju – một phương pháp bói toán truyền thống dựa trên giờ, ngày, tháng và năm sinh của mỗi người để đưa ra các dự đoán.
Theo thông tin từ nhóm nghiên cứu, mặc dù ban đầu nhiều người chỉ đến với ShamAIn vì tò mò, nhưng sau đó họ lại cảm thấy dễ dàng hơn khi chia sẻ những lo lắng, tâm sự cá nhân. Giáo sư Nam Taek-jin cho biết: “Chúng tôi muốn nghiên cứu cách mà AI có thể tương tác với con người, không chỉ như một công cụ, mà như một thực thể có thể ảnh hưởng đến cảm xúc và suy nghĩ của họ.”
Tuy không phải lần đầu tiên xuất hiện thầy bói AI, các dịch vụ bói toán ứng dụng công nghệ AI ngày càng trở nên phổ biến trong những năm gần đây. Một số hệ thống AI chỉ dựa trên dữ liệu người dùng nhập vào, trong khi các hệ thống khác còn kết hợp thêm các bài kiểm tra tính cách hay các phương pháp truyền thống như xem tướng mặt.
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực bói toán, AI còn xâm nhập vào các tôn giáo. Ở Đức, một mục sư AI đã được giới thiệu tại Nhà thờ St. Paul ở Bavaria, phát biểu các bài giảng qua hình ảnh người đàn ông có râu, với lời nhắn: “Hãy buông bỏ quá khứ và sống trọn vẹn với hiện tại.” Tương tự, ở Hàn Quốc, “Ma-ae Buddha AI” – một chatbot tâm linh – cũng đã được giới thiệu tại Triển lãm Phật giáo quốc tế.
Tuy nhiên, không phải ai cũng vui mừng với sự xuất hiện của AI trong các lĩnh vực tôn giáo. Một số người cho rằng công nghệ này là một công cụ hữu ích để nâng cao đời sống tinh thần, trong khi những người khác lo ngại về sự xâm phạm vào không gian thiêng liêng của đức tin. Một số dịch vụ AI hỗ trợ các tín đồ như Chowon, một mục sư AI được phát triển để giải đáp câu hỏi về Kinh Thánh, đã thu hút hàng trăm nghìn người dùng mỗi tháng. Tuy nhiên, nhiều người hoài nghi về khả năng thay thế của AI đối với các nhà lãnh đạo tôn giáo thực sự, lo ngại về việc AI có thể gây hiểu lầm hay sai lệch các giáo lý quan trọng.
Các nhà nghiên cứu tôn giáo cũng khuyến cáo rằng AI không thể thay thế được sự kết nối sâu sắc trong lòng tin, và cần phải duy trì bản chất cốt lõi của các hoạt động tôn giáo. Kang Sung-wook, nhà nghiên cứu thần học, nhận xét rằng AI không phải là “kẻ hủy diệt” của tôn giáo, mà có thể là một công cụ bổ sung hỗ trợ tốt cho việc học hỏi và rèn luyện tinh thần, nhưng không thể thay thế sự tương tác chân thành giữa con người và đức tin.
AI đang dần trở thành một phần của thế giới tâm linh, nhưng liệu nó có thể thực sự thay thế được những giá trị truyền thống của các tôn giáo? Chỉ thời gian mới trả lời được câu hỏi này.
