Hãy thử tưởng tượng: một cậu bé 16 tuổi, lớn lên trong cảnh nghèo đói ở Ukraine thời Liên Xô, nơi điện thoại là thứ xa xỉ và sự kết nối giữa con người bị giới hạn bởi khoảng cách lẫn chính trị. Đó là Jan Koum, người từng cùng mẹ rời bỏ quê hương đến Mỹ năm 1992 với hai bàn tay trắng. Gia đình ông sống chen chúc trong một căn hộ nhỏ ở California, dựa vào tem phiếu thực phẩm và trợ cấp xã hội để tồn tại. Để đỡ đần mẹ, Koum làm lao công, quét dọn siêu thị với mức lương ít ỏi. Nhưng chính những ngày tháng cơ cực ấy đã gieo mầm cho một giấc mơ lớn: mang đến cách kết nối đơn giản, an toàn cho mọi người trên thế giới.
Từ tuổi thơ dữ dội đến ý tưởng tỷ đô
Tuổi thơ của Koum không chỉ là nghèo khó mà còn là những ký ức ám ảnh về sự giám sát. Ở Ukraine, gia đình ông từng sống trong lo sợ vì chính quyền có thể nghe lén điện thoại – một thực tế khắc nghiệt thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Khi đến Mỹ, Koum tự học lập trình, mày mò máy tính từ những cuốn sách cũ trong thư viện. Ông từng làm việc tại Yahoo trong gần một thập kỷ, tích lũy kinh nghiệm quý giá về công nghệ. Nhưng bước ngoặt thực sự đến vào năm 2009, khi Koum, lúc đó 33 tuổi, cùng người bạn thân Brian Acton quyết định tạo ra thứ gì đó khác biệt: WhatsApp.
WhatsApp ra đời từ một ý tưởng đơn giản nhưng táo bạo: một ứng dụng nhắn tin không quảng cáo, không thu thập dữ liệu người dùng, chỉ tập trung vào việc giúp mọi người trò chuyện dễ dàng và riêng tư. Thời điểm đó, các gã khổng lồ như Facebook hay Google đang đua nhau khai thác thông tin cá nhân để kiếm tiền, nên WhatsApp giống như một “kẻ nổi loạn” trong làng công nghệ. Koum muốn ứng dụng của mình là nơi người dùng cảm thấy an toàn, không bị theo dõi – một triết lý bắt nguồn từ chính những trải nghiệm tuổi thơ của ông.
Cú nổ lớn: 19 tỷ USD và hơn 2 tỷ người dùng
Chỉ vài năm sau khi ra mắt, WhatsApp đã trở thành hiện tượng toàn cầu. Với giao diện tối giản, tốc độ nhanh và cam kết bảo mật, ứng dụng nhanh chóng chiếm trọn trái tim người dùng từ châu Âu, châu Á đến châu Phi. Đến năm 2014, WhatsApp đã có hàng trăm triệu người dùng thường xuyên, khiến Facebook – gã khổng lồ mạng xã hội – không thể ngồi yên. Mark Zuckerberg quyết định chi ra 19 tỷ USD, bao gồm tiền mặt và cổ phiếu, để mua lại WhatsApp – một trong những thương vụ đắt giá nhất lịch sử công nghệ thời bấy giờ.
Thành công của WhatsApp không dừng lại ở đó. Đến nay, ứng dụng này đã vượt mốc 2 tỷ người dùng, trở thành công cụ liên lạc không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Từ những tin nhắn gia đình, bạn bè đến các cuộc trò chuyện kinh doanh, WhatsApp hiện diện khắp mọi nơi, chứng minh sức mạnh của sự đơn giản và lòng tin.
Người hùng thầm lặng và bài học để đời
Dù đạt được thành tựu khổng lồ, Jan Koum vẫn là một người kín tiếng. Sau khi bán WhatsApp, ông rời Facebook vào năm 2018 vì bất đồng về cách công ty mẹ muốn kiếm tiền từ dữ liệu người dùng – điều đi ngược lại giá trị cốt lõi mà ông xây dựng. Với khối tài sản hàng tỷ USD, Koum chọn sống giản dị, tập trung vào các hoạt động từ thiện, đặc biệt là hỗ trợ giáo dục và y tế.
Hành trình của Jan Koum là minh chứng sống động rằng xuất phát điểm không quyết định đích đến. Từ cậu bé nghèo khó quét dọn siêu thị, ông đã vươn lên trở thành người thay đổi cách thế giới giao tiếp. Câu chuyện của Koum không chỉ hấp dẫn mà còn truyền cảm hứng mãnh liệt: chỉ cần có ước mơ, kiên trì và một ý tưởng đủ lớn, bạn có thể làm nên điều kỳ diệu, bất kể bắt đầu từ đâu!
