Không phải mọi game bóng đá đều là về thắng thua, chiến thuật hay danh hiệu. Despelote, một tựa game mới do Panic phát hành, đã phá vỡ mọi khuôn mẫu bằng cách đưa người chơi vào hành trình ký ức sâu sắc của nhà đồng sáng tạo Julián Cordero, khi còn là một cậu bé 8 tuổi sống tại thành phố Quito, Ecuador đầu những năm 2000.
Trong Despelote, bóng đá không chỉ là môn thể thao, mà là một cách kể chuyện. Bối cảnh là mùa hè năm 2001, khi Ecuador lần đầu tiên đứng trước cơ hội tham dự World Cup, tạo nên cơn sốt bóng đá bao trùm cả quốc gia. Người chơi hóa thân thành Cordero nhỏ tuổi, chạy nhảy qua các con phố, đá bóng, xem trận đấu trên tivi hay chơi game điện tử – tất cả đều tái hiện chân thật không khí náo nhiệt và cảm xúc trong ký ức của cậu.
Điểm đặc biệt của Despelote nằm ở cách tái dựng thế giới: môi trường trong game được xây dựng từ các bức ảnh thật tại Quito, được xử lý thành phong cách đồ họa như ký ức – nền mờ nhòe, đơn sắc, nhưng các vật thể quan trọng và con người lại được viền rõ nét đen trắng. Những đoạn hội thoại đời thường – từ trò chuyện trong gia đình, ở trường học cho đến lời bình luận trên bản tin – được thu âm thật tại Quito và tích hợp vào game với phụ đề tiếng Anh, mang lại cảm giác sống động hiếm thấy.
Cơ chế điều khiển đơn giản – đá bóng bằng cần gạt, chạy bằng nút trigger, kiểm tra đồng hồ bằng cách nhìn xuống – giúp người chơi đắm chìm vào nhịp sống trẻ thơ. Không có những nhiệm vụ khó khăn hay cốt truyện phức tạp, thay vào đó là chuỗi mảnh ghép giản dị: ngồi sau xe van của gia đình nghe bố mẹ trò chuyện, bị hàng xóm la mắng khi đá bóng quá ồn, hay vẽ hình con ếch theo yêu cầu của em gái… Tất cả đều gợi nên sự thân thuộc và gần gũi, dù rất cá nhân.
Despelote cũng không ngại phá vỡ cấu trúc truyền thống của game. Những đoạn siêu thực xen kẽ trong trò chơi mang đến cái nhìn thoáng qua về tương lai của nhân vật chính và sự thay đổi của đất nước, tạo ra chiều sâu cảm xúc mà không làm gián đoạn dòng chảy ký ức.
Kết thúc game, Cordero trực tiếp xuất hiện để chia sẻ quá trình anh và đồng sáng tạo Sebastián Valbuena trở lại Quito thu thập âm thanh và tư liệu. Anh kể về sự bất toàn của ký ức và nỗi khao khát kể lại một cách đúng nhất thời khắc lịch sử ấy – khi Ecuador chìm trong tình yêu bóng đá, còn anh chỉ là một đứa trẻ.
Despelote hiện đã phát hành trên Steam, PlayStation 4, PlayStation 5 và Xbox Series X/S. Đây không chỉ là một trò chơi – mà là một lát cắt tinh tế về cuộc sống, một tác phẩm nghệ thuật mang đậm chất hồi ký và giàu tính nhân văn.