Từ một cậu bé say mê trống đến một người đam mê công nghệ âm nhạc, tôi chưa bao giờ nghĩ rằng một ngày nào đó AI có thể giúp tôi chơi nhạc theo cách mình muốn. Giờ đây, với công nghệ tách nhạc cụ khỏi bài hát bằng AI, tôi đã thực sự có thể sống trong những giấc mơ âm nhạc của mình.
Giấc mơ âm nhạc thuở nhỏ
“Này, dừng gõ xuống bàn ngay!” – giáo viên tiểu học của tôi hét lên. Đây có lẽ là lần thứ ba cô ấy nhắc nhở, nhưng tôi chẳng để ý. Tôi đang mải mê đánh trống bằng ngón tay trên bàn, chân thì nhịp theo như đang chơi kick drum. Dù thân xác tôi ở trong lớp học toán, tâm trí tôi lại lạc vào một thế giới khác.
Lúc đó là những năm 1970, và trong trí tưởng tượng của mình, tôi chính là John Bonham – tay trống huyền thoại của Led Zeppelin. Tôi đang đứng trên sân khấu Royal Albert Hall, biểu diễn solo bài “Moby Dick” trước hàng ngàn khán giả cuồng nhiệt. Mỗi nhịp trống tôi đánh lên đều kéo người nghe vào một cơn lốc cảm xúc mãnh liệt.
Tôi luôn chìm đắm trong những giấc mơ như thế, mặc cho giáo viên hay cha mẹ có cằn nhằn bao nhiêu. Đánh trống không chỉ là niềm đam mê, mà còn là cách tôi thoát khỏi những áp lực của tuổi mới lớn – và dĩ nhiên là cả môn toán nữa!
Những năm tháng chờ đợi công nghệ tách nhạc cụ
Hồi đó, để thực sự hoà mình vào âm nhạc, tôi cần có những bản nhạc không có tiếng trống. Khi ấy, muốn tìm một bài hát tách trống gần như là điều không thể. Cách duy nhất là tìm được bản thu gốc của ban nhạc mà không có phần trống, nhưng những bản này cực kỳ hiếm và chỉ có ở một số bài hát nổi tiếng.
Tôi từng ao ước có một công nghệ có thể giúp tôi tách trống ra khỏi bất kỳ bài hát nào. Nhưng thời điểm đó, điều này nghe giống như viễn tưởng hơn là thực tế.
AI giúp giấc mơ thành hiện thực
Thời gian trôi qua, công nghệ đã phát triển vượt bậc. Ngày nay, có hàng loạt ứng dụng sử dụng AI để tách nhạc cụ khỏi bài hát – chẳng hạn như Moises, một ứng dụng do lập trình viên người Brazil, Geraldo Ramos, sáng lập.
Ramos là một tay trống như tôi, nhưng khác ở chỗ anh ấy còn là một thiên tài công nghệ.
“Tôi lớn lên với hai niềm đam mê: công nghệ và âm nhạc,” Ramos chia sẻ. “Với Moises, tôi đã kết hợp cả hai.”
Ban đầu, Ramos sử dụng Spleeter – một mô hình AI mã nguồn mở do công ty Deezer phát triển. Dù Spleeter rất ấn tượng, nhưng nó chủ yếu phục vụ cho nghiên cứu, chứ không dành cho nhạc sĩ. Ramos đã tinh chỉnh mô hình này để tạo ra phiên bản đầu tiên của Moises, và chỉ trong một tuần, hơn 50.000 người đã đăng ký sử dụng.
“Tôi nhận ra đây chỉ mới là khởi đầu. Công nghệ này sẽ thay đổi hoàn toàn cách con người tạo ra, tiêu thụ và sản xuất âm nhạc,” Ramos nói.
Moises và sự thay đổi lớn trong âm nhạc
Hiện tại, Moises đã có hơn 50 triệu người dùng. Không chỉ những nhạc sĩ nghiệp dư yêu thích ứng dụng này, mà ngay cả các ngôi sao cũng đánh giá cao công cụ này.
Jorge Garrido – tay trống YouTube nổi tiếng với biệt danh “El Estepario Siberiano” – gọi Moises là một “công cụ thay đổi cuộc chơi”.
“Giờ đây, tôi không chỉ có thể chơi lại phần trống của các bài hát mà còn có thể học nhanh hơn bằng cách tách trống ra khỏi bản gốc,” anh chia sẻ.
Không chỉ riêng El Estepario, mà rất nhiều nghệ sĩ trẻ khác cũng đang sử dụng AI để nâng cao kỹ năng và tiếp cận khán giả rộng lớn hơn.
“AI giúp mọi thứ trở nên dễ dàng hơn,” anh nói thêm. “Giờ bạn không cần phải là kỹ sư âm thanh để có thể tách nhạc cụ trong một bài hát. Công nghệ đang mang lại sự dân chủ hóa cho nghệ thuật.”
AI hoạt động như thế nào?
Moises sử dụng thuật toán học máy để phân tích hàng ngàn bản nhạc nhằm nhận diện tần số và nhịp điệu đặc trưng của từng nhạc cụ. Theo thời gian, AI ngày càng trở nên chính xác hơn trong việc tách và xử lý âm thanh.
Sau khi tách nhạc cụ, AI sẽ tái tạo lại phần còn lại của bài hát, giúp âm thanh mượt mà và tự nhiên.
Không dừng lại ở việc tách nhạc cụ, Moises còn tích hợp nhiều tính năng AI khác như:
- Tạo nhịp (beat detection): Thêm metronome vào bài hát để giúp người chơi giữ nhịp.
- Nhận diện hợp âm: Tự động hiển thị hợp âm cho các bản nhạc dành cho guitar.
- AI sáng tạo âm nhạc: Dự kiến ra mắt vào cuối năm nay, giúp tạo ra phần nhạc cụ hoàn toàn mới.
Moises từng dựa vào mô hình Spleeter của Deezer, nhưng giờ đây, họ đã có đội ngũ khoa học dữ liệu riêng để phát triển AI theo hướng riêng biệt.
AI – Cơ hội hay mối đe dọa với âm nhạc?
AI trong âm nhạc không chỉ mang lại tiện ích mà còn gây nhiều tranh cãi. Một số người lo ngại rằng AI có thể vi phạm bản quyền hoặc thậm chí thay thế con người trong sáng tạo nghệ thuật.
Năm ngoái, nhiều hãng thu âm lớn ở Mỹ đã kiện các công ty phát triển AI âm nhạc như Suno và Udio vì sử dụng trái phép bản quyền ở quy mô lớn.
Một số nghệ sĩ cũng bày tỏ lo lắng. Huyền thoại Gary Numan từng nói: “Tôi vừa bị cuốn hút vừa thấy sợ hãi. AI có thể viết nhạc, tạo ra ngôi sao ảo và thay thế nghệ sĩ thật. Mọi thứ sẽ thay đổi.”
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lại có cái nhìn tích cực hơn.
Austin Milne, giảng viên tại London College of Contemporary Music, cho rằng AI chỉ là một công cụ giúp tăng tốc quá trình sáng tạo, chứ không thể thay thế con người.
“Lịch sử cho thấy rằng máy hát, đàn synthesizer, băng cassette, máy tính hay Internet không hề giết chết âm nhạc. Vậy nên, không có lý do gì để hoảng sợ với AI,” ông nhận định.
Dù AI có thể thay đổi cách âm nhạc được tạo ra, nhưng sự sáng tạo và cảm xúc con người vẫn luôn là yếu tố quan trọng nhất. Đối với tôi, AI không thay thế được niềm đam mê chơi trống, mà chỉ giúp tôi thực hiện nó dễ dàng hơn.
Vậy nên, cảm ơn công nghệ! Nhờ có AI, tôi có thể sống lại những giấc mơ âm nhạc ngày bé và tiếp tục cháy hết mình với từng nhịp trống.