AI giải toán xuất sắc, chinh phục Olympic Toán quốc tế.
Một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) có tên AlphaGeometry2 vừa khiến giới toán học kinh ngạc khi giải thành công 42/50 bài toán hình học Olympic Toán quốc tế (IMO) trong suốt 25 năm qua. Kết quả này thậm chí còn nhỉnh hơn mức trung bình của những thí sinh giành huy chương vàng, vốn chỉ đạt 40,9 bài.
Thông tin này được tạp chí Nature – một trong những tạp chí khoa học uy tín nhất thế giới – đăng tải vào cuối tuần trước. AlphaGeometry2 là sản phẩm của nhóm nghiên cứu tại Google DeepMind, gồm 10 thành viên, trong đó có 4 người Việt Nam. Đây là phiên bản nâng cấp của AlphaGeometry, vốn chỉ giải được khoảng 53% số bài toán khi ra mắt lần đầu.
Cuộc đua AI chinh phục toán học
Trước đó, các nhóm nghiên cứu tại Ấn Độ và Trung Quốc cũng đã phát triển AI có khả năng đạt thành tích ngang tầm huy chương vàng IMO. Tuy nhiên, so với AlphaGeometry2, những mô hình này vẫn chưa được thử nghiệm trên một tập dữ liệu lớn đến vậy.
Nhà toán học Kevin Buzzard từ Đại học Hoàng gia London (Anh) tin rằng AI có thể đạt điểm tuyệt đối trong kỳ thi IMO trong tương lai gần. Đây sẽ là một bước tiến mang tính cách mạng trong việc áp dụng AI vào lĩnh vực toán học và nghiên cứu khoa học.
AlphaGeometry2: Cỗ máy tư duy hình học
AlphaGeometry2 hoạt động dựa trên sự kết hợp giữa mô hình ngôn ngữ chuyên biệt và một công cụ biểu tượng (symbolic engine). Hệ thống này được thiết kế để mô phỏng lập luận logic chặt chẽ, tránh các sai sót thường gặp của AI khi xử lý toán học.
Sự nâng cấp đáng giá của AlphaGeometry2 nằm ở việc tích hợp mô hình ngôn ngữ Gemini của Google, giúp AI có thể:
✅ Xây dựng các giả thuyết hình học phù hợp với từng bài toán.
✅ Đưa ra các bước suy luận chính xác để chứng minh định lý.
✅ Dự đoán và bổ sung các điểm, đường thẳng, hình tròn cần thiết vào sơ đồ bài toán.
Nhờ đó, AI này có thể tái hiện tư duy của con người trong quá trình giải bài toán hình học, không đơn thuần là tìm kiếm lời giải dựa trên dữ liệu có sẵn.
Hướng đi mới: Chinh phục toán học ở cấp độ nghiên cứu
Mặc dù đạt được thành tích đáng kinh ngạc, AlphaGeometry2 vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Nhóm nghiên cứu của Google DeepMind dự kiến sẽ mở rộng khả năng của hệ thống này để giải quyết bất đẳng thức, phương trình phi tuyến tính – những bài toán phức tạp hơn nhiều so với hình học Euclid.
Bên cạnh AlphaGeometry2, DeepMind cũng đã giới thiệu AlphaProof, một AI khác chuyên giải toán ngoài lĩnh vực hình học. Năm 2024, AlphaProof đã đạt 28/42 điểm trong kỳ thi IMO, ngang với mức huy chương bạc.
Kỳ IMO 2025: Cuộc đối đầu giữa AI và thiên tài toán học
Các nhà nghiên cứu AI đang háo hức chờ đợi kỳ thi IMO 2025 tại Australia vào tháng 7 tới. Khi đề thi chính thức được công bố, các hệ thống AI như AlphaGeometry2 và AlphaProof sẽ có cơ hội thử sức với những bài toán hoàn toàn mới.
Điều đặc biệt ở IMO là các bài toán này chưa từng xuất hiện trên internet, giúp đảm bảo rằng AI không thể dựa vào dữ liệu huấn luyện để gian lận. Kết quả của kỳ thi sắp tới sẽ là một bài kiểm tra quan trọng để đánh giá xem liệu AI đã thực sự vượt qua trí tuệ của con người trong lĩnh vực toán học hay chưa.
Trong tương lai, AI không chỉ giúp học sinh rèn luyện tư duy toán học mà còn có thể hỗ trợ các nhà nghiên cứu giải quyết những bài toán hóc búa nhất của nhân loại.
